Η συμβολή της Εκκλησίας στον Πολιτισμό

Λέξεις
echaritygr
19 Μαρτίου 2017
0
219
6 minutes read

Τη συνάντηση Θεολογίας και Πολιτισμού την έχω βιώσει στο έπακρο στην Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης, ένα Ίδρυμα-σύμβολο με μεγάλη Ιστορία που διακονεί τον άνθρωπο, αλλά και τις πανανθρώπινες αξίες, έναν χώρο που αποτελεί φάρο φωτός στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Κι αυτό, διότι η παρακαταθήκη που άφησε πίσω του ο Ειρηναίος Γαλανάκης δεν έμεινε δίχως καρπούς. Έτσι, πάντα πιστή στο πνεύμα του μακαριστού Ιεράρχη, η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης υπό τη Γενική Διεύθυνση του Δρος Κωνσταντίνου Ζορμπά δίνει δυναμικά το παρόν στις προκλήσεις των καιρών μέσα από μια σειρά νέων Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Συνεδρίων, αποδεικνύοντας την τεράστια συμβολή της Εκκλησίας στη διάπλαση ελεύθερα σκεπτόμενων ανθρώπων. Γιατί, η αρχοντιά της αληθινής Ορθοδοξίας γνωρίζει καλά να καταρρίπτει τα στερεότυπα και να γεφυρώνει το χάσμα.

Και τούτη η συμ-βολή της ΟΑΚ στην κοινωνία και στον σύγχρονο άνθρωπο, μου έμαθε καλά πως η λύτρωση δεν κατέρχεται εξ’ ουρανού, παρά μόνο μέσα από τη δράση, μέσα από τον οίστρο της δημιουργικότητας, μέσα από την έμπνευση και τη λαχτάρα για ζωή. Την ίδια λαχτάρα που συναντούμε και στον πυρήνα της Εκκλησίας μας, στη σκέψη και στη ζωή των Πατέρων, των θρυλικών εκείνων μορφών που μεταμόρφωσαν σε Ποίηση την κάθε στιγμή και τοποθέτησαν την Επιστήμη της Θεολογίας στο ύψος που της αξίζει. Και είναι τούτη η αδιάρρηκτη παράδοση αιώνων που «αιματοδοτεί» τους ανθρώπους του πνεύματος και εμπνέει έναν Ελύτη να γράψει «Το Άξιον Εστί» του.

Το έργο ανήκει στον Γιάννη Τσαρούχη.
Πρoσχέδιο ταπισερί με θέμα
το άξιον εστί του Ελύτη
1965
Ακουαρέλα σε χαρτί, 24,6 x 32,6 εκ.
Aρ. ευρ. 764

Κι αν ξεκινώ με ευθύτητα τούτους τους συλλογισμούς μου, είναι για να έλθουν να κοινωνήσουν με τους προβληματισμούς τους δικούς σας, μέσα σε έναν δημιουργικό διάλογο του σύγχρονου θεολογικού λόγου με τον σύγχρονο πολιτισμό, μια ζώσα πραγματικότητα που όταν συντελείται κατ’ ουσίαν οδηγεί στην εύρεση της εκκλησιαστικής μας αυτοσυνειδησίας. Μιας αυτοσυνειδησίας που επιμένουν να αρνούνται πεισματικά οι πάσης φύσεως ηθικιστές, καθώς όπως λέει ο δάσκαλος όλων μας κ. Χρυσόστομος Σταμούλης, «Κάποτε, κάποιος φίλος, αναφερόμενος στον Νίκο Ματσούκα, μου είπε με αγανάχτηση, πως θεολογία δεν γίνεται με τα τραγούδια˙ τον κοίταξα απορημένος, δεν απάντησα, πικράθηκα και έφυγα. Για πολύ καιρό δεν μπορούσα να εξηγήσω στον εαυτό μου ή δεν μπορούσα να χωνέψω γιατί να γίνεται ζωή και θάνατος με τα τραγούδια και όχι θεολογία».¹ Όμως, έρχεται ξεκάθαρη η απάντηση του ίδιου του Νίκου Ματσούκα: «Ο Ντοστογιέφσκυ, θαρρώ είπε την μεγάλη κουβέντα, ότι η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο» κι αυτό διότι «η αισθητική είναι μια διαρκής νίκη κατά του κατακερματισμού».²

«Χαίρε η που πατείς και τα σημάδια σβήνονται/

Χαίρε η που ξυπνάς και τα θαύματα γίνονται».

Οδυσσέα Ελύτη, Το Άξιον Εστί.

Το ταξίδι τούτο, λοιπόν, πραγματοποιείται μέσα από τη συμπόρευση της Θεολογίας και της Τέχνης. Ή –με άλλα λόγια– της Τέχνης της Θεολογίας. Ιδού, γιατί οι ποιητές μας και οι άνθρωποι του πνεύματος αποτελούν την ομορφότερη έκφραση της Ορθόδοξης παράδοσης˙ ο Χαραλαμπίδης, η Δημουλά, ο Καβάφης, ο Λειβαδίτης, ο Ελύτης, ο Τσαρούχης, ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης και άλλοι, έρχονται να συναντήσουν τους Πατέρες της Εκκλησίας και να μας υπενθυμίσουν ότι είναι πια καιρός να παραδεχθούμε πως η πραγματική Θεολογία ως έκφραση της αληθινής ζωής, προσλαμβάνεται και εκφράζεται και μέσα από την Τέχνη και ιδιαίτερα την Ποίηση. Αρκεί να υπάρχουν μέσα μας τα «γεγυμνασμένα αισθητήρια» της Ορθόδοξης παράδοσής μας, όλων εκείνων «που βλέπουν την ομορφιά των μικρών και καθημερινών πραγμάτων» και που αναφωνούν «Οι άγιοι και οι ποιητές ίσως».³

Πηγές – Υποσημειώσεις

1 Χρυσόστομου Σταμούλη, Τα τραγούδια στη θεολογία του Νίκου Ματσούκα, Αντίδοσις, Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2012. Ηλεκτρονική πηγή: https://antidosis.wordpress.com/2012/10/12/

2 Νίκου Ματσούκα, Πολιτισμός αύρας λεπτής, εκδ. Το Παλίμψηστον, Θεσσαλονίκη 2000, σ. 378.

3 Χρυσόστομου Σταμούλη, Τα τραγούδια στη θεολογία του Νίκου Ματσούκα, Αντίδοσις, Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2012. Ηλεκτρονική πηγή: https://antidosis.wordpress.com/2012/10/12/

Bio
Latest Posts

echaritygr

Η Οικογένεια του e-Charity.gr Portal, απέναντι στην λογική της απλής κριτικής και της ακατάσχετης αποποίησης ευθυνών ή της άκρατης φιλολογίας, αναλαμβάνει τις ευθύνες του μέλλοντος, ΣΗΜΕΡΑ. Για εμάς, εσάς, το ΑΥΡΙΟ των παιδιών μας. Με μεράκι, αγάπη στον συνάνθρωπό μας κι αφοσίωση στον στόχο μας, συναντιόμαστε από κάθε γειτονιά της Ελλάδας, με έναν σκοπό. Να κάνουμε το όραμά μας, ΠΡΑΞΗ. Την Αλληλεγγύη, ΖΩΗ.