Πένυ Ξενάκη: Νοιώθω τυχερή με την «προίκα» των συνεργασιών μου. Αυτή είναι ευλογία.

ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ-ΑΡΧΕΙΟ
Μίρκα Αρβανίτη
8 Μαρτίου 2021
0
1472
5 minutes read

«Άσπρα καράβια τα όνειρά μας» και κάπου εκεί πάνω στα κύματα με μια «ομπρέλα τρύπια» στις «στάλες της βροχής», την συναντήσαμε να ντύνει τη γύμνια της καρδιάς μας, με την ήρεμη γυναικεία αύρα της φωνής της. Πριν η βροχή γίνει καταιγίδα, ενσάρκωσε με συναίσθημα μεγάλες μορφές του ελληνικού πενταγράμμου μεταξύ των οποίων, οι: Ξαρχάκος, Πλέσσας, Σπανός, Χατζηδάκις. Στα εφηβικά της χρόνια, η μουσική την διάλεξε να κοσμήσει την χώρα με το μέλι της φωνής της τιμώντας την Ελλάδα τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια φωνή που συναρμολογήθηκε από μουσικά ακούσματα που εκτείνονται σε μια λεωφόρο από τα λαϊκά και τα παραδοσιακά τσιτάτα μέχρι την έντεχνη, ρετρό και κλασσική γειτονιά, η Πένυ Ξενάκη προοριζόταν να ταυτιστεί με την ερμηνεύτρια της ψυχής. Τα τραγούδια που ερμήνευσε, φαντάζουν να την επέλεξαν. Κι η Πένυ καταθέτει ζωή στο τραγούδι από την πρώτη της συνάντηση με τις μεγάλες μουσικές προσωπικότητες που της εμπιστεύθηκαν τις δημιουργίες τους. Αγέρωχη, με μια θεατράλε εσάνς στην φωνή της, με όλο το βάθος και το βάρος του συναισθήματος στα λόγια της, η Πένυ, «αειθαλής» καλλιτεχνικά αγκαλιάζει για δεύτερη φορά τον αγαπημένο όλων μας Ροκ-Α-Μπίλυ τον Ζουμερό και σε μουσική επένδυση του συζύγου της και αξιόλογου μουσικοσυνθέτη Τόλη Κετσελίδη, μας ταξιδεύει πέρα από τους ουρανούς. Απολαύστε χαμηλές πτήσεις μαζί της στην συνέντευξη που μας παραχώρησε.

#echaritygr: Ποια τα πρώτα σου μουσικά ακούσματα και πως σε οδήγησαν στους δρόμους της μουσικής; Οι νότες ήταν στα γονίδιά σου ή τις έμαθες μαζί με την αλφαβήτα;

Πένυ Ξενάκη: Το πατρικό μου ήταν πάντα γεμάτο από μουσική, η μαμά μου εξαιρετικά καλλίφωνη και ο μπαμπάς έπαιζε κορνέτα σε φιλαρμονική στα νιάτα του. Θυμάμαι τα μεσημέρια με τη γιαγιά, να ακούμε ρετρό σε εκπομπές του ραδιοφώνου. Οι δίσκοι του Μάνου και του Μίκη ήταν «ευαγγέλια». Στο δημοτικό, μέλος της χορωδίας του σχολείου πια, ξεκίνησα να μαθαίνω μουσική. Αργότερα στα ωδεία με τις δασκάλες μου στο τραγούδι πήρα τα «φώτα» για την μετέπειτα πορεία μου.

#echaritygr: Βούτηξες στα βαθιά με το πρώτο βήμα στο μουσικό στερέωμα. 1981 στην επέτειο των 30 χρόνων του Μίμη Πλέσσα στο θέατρο Λυκαβηττού, διαδέχεσαι τη Μαρινέλλα κι ερμηνεύεις δύο καινούργια τραγούδια του μεγάλου συνθέτη. Σε φόβισε η απότομη ανηφόρα δίπλα σε ιερά τέρατα της μουσικής;

Π.Ξ.: Είχα τόσο μεγάλο τρακ που καθόλου δεν το είδα έτσι. Το γεγονός, ήταν εξαιρετικά τιμητικό και καθοριστικό οπωσδήποτε, αλλά πίστεψέ με, όταν βγήκα στη σκηνή μετά το «Άνοιξε πέτρα» ήθελα να ανοίξει η γη να με καταπιεί… Οφείλω πολλά στον αγαπημένο μου Δάσκαλο Μίμη Πλέσσα που με ανακάλυψε, με πίστεψε και μου «άνοιξε» το δρόμο.

#echaritygr: «… φορούσες μαύρα μάτια κι ένα καφέ παλτό… είχες στο μέτωπό σου σημάδια κεντητά, αυτά που γράφει η μοίρα χωρίς να μας ρωτά.» (Καφέ παλτό, δίσκος: Επιφυλακή των Γιάννη Σπανού, Ρόνης Σοφού και του Ηλία Κατσούλη). Ποια είναι αυτά τα σημάδια που η μοίρα σου χάραξε και σου χάρισε; Νοιώθεις ευλογημένη;

Π.Ξ.: Από τα πιο τρυφερά τραγούδια, αυτής της πρώτης μου προσωπικής δισκογραφικής δουλειάς το 1989 σε στίχους, το συγκεκριμένο, του υπέροχου Ηλία Κατσούλη. Η ζωή, μας «κερνάει» πάντα χαρές, πίκρες, απογοητεύσεις, ελπίδες, όνειρα. Νοιώθω τυχερή που γνώρισα, συνεργάστηκα και διδάχθηκα δίπλα σε μεγάλους δημιουργούς. Η «προίκα» αυτή είναι ευλογία.

#echaritygr: Κάθε τραγούδι που ερμηνεύεις, το «ντύνεσαι», το βιώνεις, το ζεις. Δίνεσαι ολοκληρωτικά. Τι είναι αυτό που αλλάζει την Πένυ μπροστά στο μικρόφωνο και πως καταφέρνεις να μιλάς στην ψυχή του κοινού;

Π.Ξ.: Το κάθε τραγούδι είναι εν δυνάμει ένας μικρός ρόλος, έτσι το αντιμετωπίζω… είναι η ψυχοθεραπεία μου, η «κάθαρση» μου. Η επαφή με τον κόσμο είναι λυτρωτική και μου δίνει δύναμη, είναι μια σχέση σχεδόν ερωτική…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

#echaritygr: Γνωρίζοντάς σε από κοντά και παρακολουθώντας σε στην σκηνή, διέκρινα μια ήρεμη και γλυκιά Πένυ. Τι θα μπορούσε να σε εξοργίσει ή να σε κάνει να κλάψεις; Πως είναι η Πένυ εκτός σκηνής;

Π.Ξ.: Είμαι αρκετά παρορμητική – με όλα τα ελαττώματα που μπορεί να κρύβει αυτό – μου αρέσει να μάχομαι στα δύσκολα και να μην παραιτούμαι, γελώ και κλαίω εύκολα και εξοργίζομαι αφάνταστα με την αδικία και την αχαριστία. Μου αρέσουν τα ταξίδια και ευγνωμονώ την δουλειά μου που μου έχει δώσει τη δυνατότητα να ταξιδεύω συχνά. Αγαπώ τα ζώα και την συντροφιά τους. Δεν αντέχω το «δήθεν» και τους «ψεύτικους» ανθρώπους, αντίθετα γοητεύομαι από τους αυθόρμητους με έξυπνο χιούμορ και φαντασία.

#echaritygr: Αργυρώ Αγγελοπούλου και ΡΟΚ-Α-Μπίλυ ο Ζουμερός. Πως συναντηθήκατε σε μια δουλειά για παιδιά και ποιοι οι σημαντικότεροι σταθμοί του ταξιδιού σου… με ένα σταφύλι; Ένιωθες να ξαναπαίζεις σαν μικρό παιδί;

Π.Ξ.: Η Αργυρώ είναι πολυτάλαντο πλάσμα, μας συνδέουν πολλά χρόνια προσωπικής φιλίας και όταν έγραψε αυτό το τόσο πρωτότυπο παιδικό βιβλίο ήταν για μένα μια υπέροχη έκπληξη… Η ιστορία και τα τραγούδια μαγικά, «ντύθηκαν» μοναδικά με τις συνθέσεις του Τόλη Κετσελίδη και το ταξίδι ξεκίνησε. Ερμηνεύω την πυγολαμπίδα του έργου, ένας ρόλος ευαίσθητος και καθοριστικός που βοηθάει το σταφυλάκι μας τον Μπίλυ στον δρόμο του. Η μεγαλύτερη μου χαρά στην συγκεκριμένη δουλειά είναι η επαφή με τις παιδικές ψυχές και η ανταπόκριση που είχαμε σε όλες τις παρουσιάσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο… ναι, ξαναγίναμε παιδιά!

#echaritygr: Βελιγράδι, εν μέσω βομβαρδισμών το 99, Τουρκία και Ισραήλ, Μόσχα και Κωνσταντινούπολη στην συνέχεια και 2012, Μαρία Κανελοπούλου, Σπύρος Χαλκιόπουλος και Ανδρέας Μπουτσικάκης σε μια μουσική πτήση στο Μόντρεαλ του Καναδά. Η μουσική ταξιδεύει κι εσείς μαζί της. Τι εικόνες απαθανάτισε η κάμερα της καρδιάς σου;

Π.Ξ.: Ο πόλεμος στη Σερβία το ‘99 δεν νομίζω ότι άφησε ασυγκίνητο κανέναν από μας. Η παρουσία μας εκεί είχε καθαρά ανθρωπιστικό χαρακτήρα σε ένα γειτονικό δοκιμαζόμενο λαό… Εμπειρία μοναδική στη ζωή μου. Πολλά τα ταξίδια και οι συνεργασίες στο εξωτερικό. Με τους Yeni Turku – ένα από τα δημοφιλέστερα Τούρκικα συγκροτήματα – σε μεγάλες πόλεις στην Τουρκία που μου έδωσαν τη δυνατότητα να ερμηνεύσω σπουδαία ελληνικά τραγούδια, στο Ισραήλ σε ένα κοινό που τραγουδούσε μαζί μας και πρόσφατα στο Μόντρεαλ σε μια εξαιρετική συναυλία με την αγαπημένη μου Μαρία Κανελοπούλου, τον Σπύρο Χαλκιόπουλο και τον μαέστρο μας Ανδρέα Μπουτσικάκη που μας έφερε κοντά στους ομογενείς μας και ζέστανε τις ψυχές μας. Οι εικόνες όμορφες και ιδιαίτερες παντού.

#echaritygr: «…ένα πέλαγος η σιωπή και με πνίγει, οι στάλες της βροχής οι ελπίδες μου στο διψασμένο χώμα, το όνειρό μου έχει χαθεί μες στην θάλασσα της λύπης… ταξιδεύουν άδεια τραίνα οι μέρες μου και δεν ξέρω που πηγαίνω.» 1981. Μουσικοί Αγώνες Κέρκυρας. «Στάλες της βροχής» υπό τη μπαγκέτα του Μ. Χατζηδάκι. 32 χρόνια μετά κι αυτές οι στάλες, γίνονται καταιγίδα στην ψυχή των Ελλήνων…

Π.Ξ.: Την χρονιά εκείνη είχα την μοναδική τιμή να πάρω μέρος στους Αγώνες της Κέρκυρας. Δεν ήταν μόνο το «δέος» μου μπροστά στη μπαγκέτα του Μάνου Χατζηδάκι, ήταν και μπροστά σε μία επιτροπή με όλα τα «ιερά τέρατα»… Τσαρούχης, Γκάτσος, Λαμπέτη… Ερμήνευσα τις «Στάλες» σε μουσική του Στέφανου Δεκεριάν και στίχους του Σταύρου Σταύρου. Ένα τρυφερό μοναχικό τραγούδι. Αλήθεια, πόσα χάσαμε όλα αυτά τα χρόνια… την αισθητική μας παντού, από την τέχνη μέχρι τα κριτήρια, τη συμπεριφορά μας απέναντι στους συνανθρώπους μας, αλλάξαμε και χάσαμε, γιατί το εύκολο δεν είναι πάντοτε καλό. Και φτάσαμε σ’ αυτήν την απίστευτη κατάσταση να πληρώνουμε τις λάθος επιλογές μας.

Πιστεύω πως τίποτα δεν είναι τυχαίο, μας αποχαύνωσαν με όλες τις ηλίθιες ευκολίες (σε όλα τα επίπεδα, από τα ηλίθια τραγούδια μέχρι τα εύκολα δάνεια και τις επιδοτήσεις που γίνονταν λουλούδια στα μπουζούκια) και τώρα μας τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια, την πληρώνουμε όλοι, φταίμε δεν φταίμε και το χειρότερο είναι ότι δεν ξέρουμε πού θα φτάσει το κακό. Όλα αυτά τα χρόνια η επαίσχυντη διακυβέρνηση όλων ανεξαιρέτως – που φυσικά εμείς ψηφίζαμε – μας έφερε ως εδώ… Πίστεψέ με, αυτό που με πονάει πραγματικά, είναι πως δεν υπάρχει μέλλον για τη νέα γενιά, υποθηκευμένο είναι και να πάνε πού; Στο εξωτερικό; Μετανάστες; Μεγάλη καταιγίδα έχουμε, μακάρι να μη γίνει κατακλυσμός. Όσο για την Ελλάδα, είναι μαθημένη να την παίζουνε στα ζάρια τα μεγάλα συμφέροντα… Θέλω να πιστεύω πως η πατρίδα μου θα αντέξει κι αυτή τη φορά!

#echaritygr: 1995 και το δικό σου «Αχ» συναντά στον δρόμο το «βαχ» του Τόλη Κετσελίδη και το παίρνεις να το ’χεις συντροφιά και να μη μένει μόνο. Δεύτερη προσωπική σου δουλειά, «Με μια ομπρέλα τρύπια», με Σπανό, Χατζηνάσιο και Νένα Βενετσάνου. Εκεί διασταυρώνονται οι δρόμοι σου με τον Τόλη, που στην πορεία γίνεται σύντροφός σου στη μουσική και στη ζωή. Πόσο άλλαξε τη ζωή σου ο Τόλης;

Π.Ξ.: Το «Αχ» είναι ένα από τα τραγούδια της «Ομπρέλας» σε μουσική Γιάννη Σπανού και στίχους του Μάνου Ελευθερίου που το μοιράζομαι με τον Μπάμπη Τσέρτο. Η ενορχήστρωση και ηχοληψία του δεύτερου προσωπικού μου άλμπουμ ήταν η αιτία της γνωριμίας μας με τον Τόλη Κετσελίδη. Από τότε μαζί πορευόμαστε και νοιώθω τυχερή που σύντροφος μου είναι ένας χαρισματικός, ευαίσθητος άνθρωπος, με μεγάλη κατανόηση. Είμαστε διαφορετικοί χαρακτήρες και αυτό θεωρώ πως βοηθάει τη σχέση μας, εύχομαι να είμαστε γεροί κι αγαπημένοι και να έχει πάντα υπέροχες μελωδίες μέσα του. Η δουλειά του στα δύο παιδικά βιβλία μιούζικαλ, «ΡΟΚ Α Μπίλυ ο ζουμερός!» και «ΡΟΚ Α Μπίλυ στα σύννεφα!» είναι κάτι παραπάνω από σπουδαία!

#echaritygr: Που σε συναντούμε στο παρόν και ποια είναι τα μουσικά σου σχέδια για το μέλλον;

Π.Ξ.: Αυτή τη δύσκολη περίοδο που διανύουμε, είναι ευτύχημα να υπάρχουν συνεργασίες της καρδιάς. Από τις αρχές Νοέμβρη ως τώρα εμφανίζομαι στον «Ακροβάτη» στο Μεταξουργείο με τη Μαρία Κανελοπούλου, το Νίκο Καρακαλπάκη και το μαέστρο μας Γιώργο Τσοκάνη στα πλήκτρα. Παράλληλα έχω κάνει αρκετές εμφανίσεις με τον Γιάννη Σπανό σε πολιτιστικούς χώρους στην Αθήνα και στην επαρχία. Όσο για τα σχέδια μας, πολλά, αλλά πόσα θα γίνουν δεν ξέρω… Θέλω όμως να συνεχίσω να ονειρεύομαι και να υπηρετώ αυτό που αγαπώ… Το καλό Ελληνικό Τραγούδι.

Μίρκα Αρβανίτη

Ένα ανήσυχο πνεύμα γαλουχημένο με αξίες, ιδανικά και πολλή αγάπη. Από μικρή είχε αναπτύξει το αίσθημα της αναζήτησης και της περιέργειας. Προσπαθεί να βλέπει πάντα πίσω από τα πράγματα.