Στέλιος Λευκόπουλος: είναι ολέθριο να εναποθέτουμε νοερά ζωή εκεί που δεν υπάρχει

#hellines Πολιτισμός Πορτραίτα
echaritygr
9 Οκτωβρίου 2018
0
246
5 minutes read

του Συντάκτη Πολιτιστικών -Κοινωνικών Θεμάτων, Αριστείδη Καρεμφύλλη

Οι συγγραφείς είναι μια ομάδα ανθρώπων ζόρικων. Δύσκολα τους πλησιάζεις. Ακόμη πιο δύσκολα τους γνωρίζεις. Δεν μιλάμε για κουβέντες που μπορείς να αναπτύξεις μαζί τους. Εκεί είναι να σε κλάψουν οι ρέγγες. Απλησίαστοι και ολοκληρωτικά παραδομένοι στις σκέψεις τους.

Δεν ισχύει το ίδιο με τον Στέλιο. Κάθε φορά και κάτι νέο στην κουβέντα, και πάντα πιο λαλίστατος από την προηγούμενη φορά. Πάντα κάτι έχει να δώσει. Πάντα χρωματίζει την συνομιλία με κάτι καινούργιο. Όπως ακριβώς, έκανε και με το κείμενο αυτό!

Αριστείδης Καρεμφύλλης: Στέλιο, τι είναι η συγγραφή για εσένα;

Στέλιος Λευκόπουλος: Καταφύγιο. Συντροφιά. Ψυχανάλυση. Διασκέδαση. Εκτόνωση. Κάποια από αυτά περισσότερο και κάποια λιγότερο, ανάλογα και με τη χρονική περίοδο, αλλά και το τι είναι αυτό που γράφω.

Αυτό που έχω πει και σε άλλες παρεμφερείς συζητήσεις είναι ότι γράφω για να καταλάβω πράγματα που δεν καταλαβαίνω όταν τα ζω. Επιλέγω, συνήθως, να γράψω για θέματα και ανθρώπους που αδυνατώ να καταλάβω, αλλά και θέματα που με θυμώνουν ή με απογοητεύουν στη ζωή. Μου αρέσει να φαντάζομαι πώς θα ήταν ένας άνθρωπος με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά εντός μιας συγκεκριμένης ιστορίας.

Προσπαθώ να σκιαγραφήσω το συμπεριφορικό προφίλ και τις κινήσεις του απέναντι στην εξέλιξη της ιστορίας, με βάση τα χαρακτηριστικά που επιλέγω να του δώσω. Προσπαθώ να φανταστώ πώς νιώθει, πώς δείχνει στους άλλους ότι νιώθει, τι σκέφτεται, πόσο πράγματι οι πράξεις του είναι τόσο κακές ή τόσο καλές όσο τις αντιλαμβάνονται οι γύρω του, αλλά και να βολιδοσκοπήσω τα κίνητρά του.

Όπως καταλαβαίνεις, όλα αυτά σημαίνουν ότι γράφω για να εκφράσω τις δικές μου σκέψεις, τους δικούς μου προβληματισμούς και τα δικά μου αισθήματα, γι’ αυτό και πάντα έλεγα ότι είναι ένα είδος ψυχανάλυσης. Ταυτόχρονα, αγαπάω τους ήρωές μου, δένομαι μαζί τους. Από κάποιο σημείο και έπειτα είναι σαν να πρόκειται για ανθρώπους που έχω πραγματικά στη ζωή μου. Και σαφώς είναι διασκέδαση. Πραγματικά, πέρασα πάρα πολύ καλά γράφοντας τα δύο βιβλία που έχω γράψει, ακόμη κι αν συχνά το περιεχόμενο όσων έγραφα ήταν βαρύ, καταθλιπτικό και κράτησε ακόμη κι εμένα τον ίδιο ξάγρυπνο.

του Συντάκτη Πολιτιστικών -Κοινωνικών Θεμάτων, Αριστείδη Καρεμφύλλη

Αριστείδης Καρεμφύλλης: Έχει καρδιά η κούκλα;
Στέλιος Λευκόπουλος: Αυτό έχει τεράστιο ενδιαφέρον. Ξέρεις, μιλώντας με φίλους και αναγνώστες, συνειδητοποίησα κάτι: το αν θεωρούν ότι έχει καρδιά η κούκλα ή όχι πάει πακέτο με το ποιος πιστεύουν ότι είναι ο «καλός» και ποιος ο «κακός» στην ιστορία μου. Προσωπικά, μέχρι και δύο-τρία χρόνια πριν θα σου απαντούσα ναι. Σήμερα, όμως, θα σου απαντήσω όχι και θα είμαι κάθετος σε αυτό.

Το κίνητρο μιας συμπεριφοράς, μίας ή περισσότερων πράξεων είναι πάντα ενδιαφέρον να μελετηθεί και να ερμηνευθεί, ώστε να αποκτήσουμε βαθύτερη γνώση της κατάστασης και του ανθρώπου. Παρόλ’ αυτά, το αποτέλεσμα είναι ένα. Όταν ένας άνθρωπος έχει μετατραπεί, για τον οποιονδήποτε λόγο, σε αυτό που είναι ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου μου, Άγγελος, τότε είναι βέβαιο πως δεν έχει μείνει ανθρωπιά μέσα του, ακόμη κι αν δεν είναι δικό του το σφάλμα –πράγμα που μπορεί να αμφισβητηθεί, διότι εν τέλει είμαστε υπεύθυνοι γι’ αυτό που είμαστε, ανεξαρτήτως των εξωτερικών ερεθισμάτων που μας έχουν δοθεί. Η κούκλα είναι κομμάτι πλαστικού. Το πλαστικό είναι πλαστικό. Δεν έχει καρδιά, δεν έχει ψυχή. Και είναι ολέθριο να εναποθέτουμε νοερά ζωή εκεί που δεν υπάρχει.

Αριστείδης Καρεμφύλλης: Τι προσφέρει η λογοτεχνία στην σύγχρονη κοινωνία;
Στέλιος Λευκόπουλος: Ό,τι προσέφερε και παλαιότερα. Η αξία της, για εμένα, ήταν πάντα η ίδια. Αυτό που αλλάζει, ανάλογα με την εποχή, είναι μονάχα το πόση ανάγκη έχει κανείς αυτήν την αξία. Αρχικά, θα μιλήσω γενικά για τις τέχνες. Οι τέχνες είναι ένα βασικό στοιχείο του πολιτισμού και, μάλιστα, το πιο ζωντανό. Αν θέλεις πραγματικά να δεις τι συνέβαινε, πώς ένιωθαν οι άνθρωποι μια συγκεκριμένη εποχή, τι συνθήκες επικρατούσαν και πώς γίνονταν αυτές οι συνθήκες αντιληπτές από τους ανθρώπους, πιστεύω ότι το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να διαβάσεις τα κείμενα που γράφτηκαν την εποχή εκείνη.

Να παρατηρήσεις τους πίνακες που ζωγραφίστηκαν. Να μελετήσεις, κοντολογίς, το πώς εκφράζονταν οι άνθρωποι της εποχής. Η τέχνη, άρα και η λογοτεχνία, είναι μέσο έκφρασης, κι αυτό είναι που κρατά τα έργα τέχνης τόσο ζωντανά. Ένα λογοτεχνικό έργο, συγκεκριμένα, σου λέει πάντα κάτι. Ναι μεν αυτό είναι κάτι που κάνουν όλες οι τέχνες, όμως η γνώμη μου είναι ότι η λογοτεχνία μπορεί να σε μυήσει βαθύτερα μέσα στον κόσμο αυτού που προσπαθεί να σου πει. Δεν σου δίνει απλώς μία εικόνα ή ένα άκουσμα το οποίο σου προκαλεί συναισθήματα. Σου λέει μία ιστορία, σε πάει ένα ταξίδι. Πιστεύω ότι πολλοί άνθρωποι που διαβάζουν λογοτεχνία αγαπούν αυτό ακριβώς: ένα βιβλίο μπορεί να τους ταξιδέψει σε μέρη που από μόνοι τους –σωματικά ή πνευματικά- δεν θα επισκέπτονταν.

Ένα λογοτεχνικό έργο μπορεί να σου παρουσιάσει ένα σκεπτικό ξένο από αυτό που γνωρίζεις, μια διαφορετική πλευρά της ζωής. Σε τελική ανάλυση (και αυτό επανέρχεται στο αρχικό μου σχόλιο αναφορικά με την ανάγκη που έχει κανείς σε μία δεδομένη εποχή για την αξία ενός λογοτεχνικού έργου), ένα βιβλίο μπορεί να σε αποτραβήξει για λίγο –ή και περισσότερο, ανάλογα με το πόσο ισχυρή φαντασία έχεις- από την καθημερινη πραγματικότητα, πόσο μάλλον όταν αυτή η πραγματικότητα είναι γεμάτη προβλήματα και άγχη.

Αριστείδης Καρεμφύλλης: Πώς θεωρείς ότι μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση του ατόμου ένα βιβλίο;
Στέλιος Λευκόπουλος: Ομολογώ ότι αυτή η ερώτηση με φέρνει σε δύσκολη θέση, διότι έχω γνωρίσει και περιπτώσεις που αποτελειώθηκαν με ένα βιβλίο. Αν προσπαθήσω να απαντήσω ορθολογιστικά και «αποστειρωμένα», αλλά ταυτοχρόνως ειλικρινά, εξαιρώντας κάποιες ειδικές περιπτώσεις, θεωρώ ότι ένα βιβλίο μπορεί να διευρύνει τους ορίζοντές σου. Όπως σου είπα και πριν, μπορεί να σου παρουσιάσει διαφορετικές απόψεις ζωής, να σου γνωρίσει διαφορετικές προσωπικότητες ανθρώπων, να σε προβληματίσει και να ανοίξει το μυαλό σου. Πράγματα που δεν γίνονται μέσω της καθημερινής επαφής με άλλους ανθρώπους.

Είμαστε πολύ εγωιστές για να παρατηρήσουμε και να σκεφτούμε πάνω σε θέματα που αφορούν πραγματικούς ανθρώπους γύρω μας, διότι πάντα συσχετιζόμαστε –λίγο ή πολύ- προσωπικά μαζί τους. Σε ένα βιβλίο, όμως, όταν βρισκόμαστε εντός της «πραγματικότητάς» του και είμαστε παρατηρητές, ναι μεν έχουμε τη δική μας άποψη για την ιστορία και συμπαθούμε κάποιους χαρακτήρες περισσότερο από κάποιους άλλους, αλλά ταυτόχρονα είμαστε πολύ πιο δεκτικοί στο να ανοίξουμε το μυαλό μας σε όλους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που καταλαβαίνουμε λιγότερο.

Αριστείδης Καρεμφύλλης: Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Στέλιος Λευκόπουλος: Κοίταξε, θα ακουστεί ίσως περίεργο, αλλά η αλήθεια είναι ότι το σχέδιο που είχα καταστρώσει από πολύ μικρός αναφορικά με την καριέρα μου, ολοκληρώνεται σε έναν περίπου χρόνο από σήμερα. Αυτό που ήθελα ήταν να σπουδάσω, να ασχοληθώ με έναν τομέα που αγαπάω και να λάβω τον ανώτατο τίτλο εκπαίδευσης που μπορεί να διαθέτει κανείς. Δεν θα αναφερθώ στο γιατί και το πώς ή το ποια πιστεύω ότι ήταν τα κίνητρά μου για κάτι τέτοιο, πάντως το ήθελα πάντα.

Σε έναν περίπου χρόνο, λοιπόν, θα είμαι διδάκτορας στον τομέα της αιματολογίας και αυτά τα σχέδια θα έχουν ολοκληρωθεί. Από εκεί και πέρα, το τοπίο είναι θολό, διότι έχω πάρα πολλά πράγματα κατά νου και τα περισσότερα από αυτά δεν συνδυάζονται. Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά είναι ότι δεν θα σταματήσω να γράφω. Αισθάνομαι ότι έχω πολλά ακόμη να δώσω. Και δεν εννοώ ότι είμαι ανεξάντλητη πηγή ταλέντου – δεν ξέρω καν αν και πόσο ταλέντο διαθέτω. Εννοώ ότι θέλω να πω και να βγάλω από μέσα μου πολλά ακόμη, κι όσο έχω αυτήν την ανάγκη θα γράφω. Γνωρίζω, επίσης, ότι θέλω να έχω μία εργασία που θα μου προκαλεί λιγότερο άγχος και θα μου αφήνει περισσότερο ελεύθερο χρόνο από αυτόν που διαθέτω τώρα.

Ένα μεγάλο μου απωθημένο και νούμερο 1 στη λίστα των άμεσων σχεδίων μου είναι να έχω ένα σχετικά μεγάλο και όμορφο σπίτι. Βλέπεις, με εξαίρεση το σπίτι των γονιών μου, από όπου έφυγα στα 18 μου και δεν ξαναγύρισα, ζούσα πάντα σε γκαρσονιέρες ή μεγαλύτερα μα άθλια διαμερίσματα. Αυτή τη στιγμή, για παράδειγμα, ζω σε ένα ακριβό, αλλά άθλιο διαμέρισμα. Έχω υποσχεθεί, λοιπόν, στον εαυτό μου ότι το επόμενο σπίτι μου θα είναι ωραίο, θα μου αρέσει, θα με εμπνέει, θα αγαπάω να ζω μέσα σε αυτό. Ίσως ακούγεται αστείο σε κάποιους, αλλά πραγματικά αυτό είναι ένα θέμα στο οποίο θα δώσω υψηλή προτεραιότητα. Σε ό,τι έχει να κάνει, τώρα, με την προσωπική μου ζωή, δεν έχω καμία βλέψη ούτε κάποια ιδιαίτερη ανάγκη να ικανοποιήσω. Εκεί λειτουργώ πιο αυθόρμητα.Δουλεύεις και ζεις στη Γερμανία.

Αριστείδης Καρεμφύλλης: Τι διαφορές παρατηρείς σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα;
Στέλιος Λευκόπουλος: Αυτή είναι μια πραγματικά τεράστια κουβέντα. Θέλεις να το πιάσω από τα ευτελούς περιεχομένου ζητήματα; Οι Γερμανοί έχουν από πολύ μέτριο έως άθλιο fast food, σε σχέση με τους Έλληνες! Να μιλήσω για τα πιο σοβαρά; Όταν λέμε στην Ελλάδα ότι είμαστε ασφαλισμένοι, εννοούμε ότι η ασφάλειά μας, μας παρέχει (όταν θυμηθεί, ίσως πολλούς μήνες αφού παρουσιαστεί η ανάγκη) τα απολύτως βασικά, συχνά δε, μιλάμε για ημιπαροχές. Όταν λέμε στη Γερμανία ότι είμαστε ασφαλισμένοι εννοούμε ότι, οποιαδήποτε ανάγκη κι αν έχουμε, καλύπτεται οικονομικά από την ασφάλειά μας άμεσα.

Οπωσδήποτε, η Γερμανία είναι μία χώρα με ισχυρή οικονομία, πολλές ευκαιρίες για τους νέους ή και μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους, καλή οργάνωση σε όλα τα επίπεδα και υψηλό βιοτικό επίπεδο. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να σου πω είναι ότι τα πράγματα δεν είναι και ακριβώς έτσι όπως φημολογείται ότι είναι. Οι φόροι που πληρώνει ένας πολίτης στη Γερμανία είναι εξίσου εξωφρενικοί με αυτούς που πληρώνονται στην Ελλάδα.

Η γραφειοκρατία που υπάρχει στη Γερμανία, ακόμη και για το πιο απλό πράγμα, είναι ακόμη πιο πολλή και απ’ ό,τι στην Ελλάδα, με τη βασική βέβαια διαφορά ότι στη Γερμανία ξέρεις ότι στο τέλος, εφόσον αντέξει το νευρικό σου σύστημα, είναι βέβαιο ότι η δουλειά σου θα γίνει. Αυτό που έχω καταλάβει, εν γένει, είναι ότι στην Ευρώπη υπάρχουν δύο κατηγορίες κρατών: αυτά που λειτουργούν με γνώμονα την προστασία του πολίτη και στοχεύουν στις όσο το δυνατόν καλύτερες συνθήκες ζωής για αυτόν και αυτά που λειτουργούν με γνώμονα την ισχυροποίηση του κράτους, πρωτίστως σε οικονομικό επίπεδο, κι έπειτα σε ό,τι άλλο αυτό επιφέρει.

Μην προσπαθήσεις να εντάξεις την Ελλάδα σε κάποια από τις δύο κατηγορίες, η δική μας χώρα είναι μια κατηγορία από μόνη της και μάλιστα, απροσδιορίστου φύσεως. Η Γερμανία ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Συνεπώς, είναι σαφές ότι η καθημερινή πραγματικότητα στη Γερμανία είναι μακράν καλύτερη αυτής που επικρατεί στην Ελλάδα του 2018, πλην όμως, θεωρώ ότι υπάρχουν κράτη στην Ευρώπη που κάνουν πολύ καλύτερη δουλειά σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση μιας ισορροπημένης και ποιοτικής ζωής για τον πολίτη. Το γερμανικό κράτος είναι, κατ’ εμέ, ένας έξυπνος εκμεταλλευτής, που απλώς περνάει τα μέσα χειραγώγησης «κάτω από το χαλί». Σου δίνει 5 πράγματα (στα δίνει αυτά, ναι), αλλά σου παίρνει 10.

Αριστείδης Καρεμφύλλης: Ποιο το μήνυμά σου για τους ανθρώπους που διαβάζουν αυτή την συνέντευξη;

Στέλιος Λευκόπουλος: Ζήσε όπως θέλεις και ζήσε σήμερα, τώρα. Το αύριο είναι μια άλλη ιστορία. Μην συμβιβάζεσαι, μην περιμένεις για να ζήσεις.

Και έτσι, μας αφήνει ο Στέλιος και φοράει ξανά την λευκή ποδιά του εργαστηρίου. Δεν ξέρω τι να σας πω για την συνέντευξη αυτή. Θα σας αφήσω να καταλήξετε μόνοι σας κάπου. Και να χαρείτε τα όσα αυτή σας προσέφερε.

Bio
Latest Posts

echaritygr

Η Οικογένεια του e-Charity.gr Portal, απέναντι στην λογική της απλής κριτικής και της ακατάσχετης αποποίησης ευθυνών ή της άκρατης φιλολογίας, αναλαμβάνει τις ευθύνες του μέλλοντος, ΣΗΜΕΡΑ. Για εμάς, εσάς, το ΑΥΡΙΟ των παιδιών μας. Με μεράκι, αγάπη στον συνάνθρωπό μας κι αφοσίωση στον στόχο μας, συναντιόμαστε από κάθε γειτονιά της Ελλάδας, με έναν σκοπό. Να κάνουμε το όραμά μας, ΠΡΑΞΗ. Την Αλληλεγγύη, ΖΩΗ.