CYCLAMINA: Έλληνες φοιτητές στον διεθνή διαγωνισμό της διαστημικής τεχνολογίας

Η ομάδα «CYCLAMINA» (Cybernetic Companion pLAnts to Mitigate Insufficient iNteraction with nAture), όπως είναι και το όνομά της, κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας, έλαβε μέρος σε ένα πρότζεκτ του Ευρωπαϊκού Διαστημικού Οργανισμού (ESA) και του Ελβετικού Κέντρου Διαστήματος (Swiss Space Center), αποστέλλοντας την πρότασή της, η οποία μετά από το Critical Design Review που πραγματοποιήθηκε στο CERN, το μεγαλύτερο ερευνητικό κέντρο στον κόσμο, κατάφερε να περάσει και στην τελική φάση του διαγωνισμού.

Το «ΙGLUNA» είναι ένα διαπανεπιστημιακό πρότζεκτ το οποίο έχει ως στόχο την ανάδειξη τεχνολογιών που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μία μελλοντική βάση στη Σελήνη και οι οποίες αναπτύσσονται αποκλειστικά από φοιτητές 19 Πανεπιστημίων από 14 χώρες της Ευρώπης.

Η τελική φάση του διαγωνισμού θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Ιούνιο, στο εσωτερικό ενός παγετώνα στην κορυφή Μάτερχορν, στις Άλπεις, η οποία βρίσκεται σε υψόμετρο 3.883 μέτρων και θα έχει διάρκεια 15 ημερών. Μάλιστα, όπως τόνισαν στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο μέλη της ομάδας θα γίνει «με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την πρώτη επανδρωμένη αποστολή, που κατάφερε να πατήσει στη Σελήνη, το Apollo 11».

Αλληλεπίδραση φυτών – ανθρώπων και μηχανής 

Η ομάδα CYCLAMINA θα διερευνήσει με μια πρωτότυπη πειραματική διάταξη το ζήτημα της αλληλεπίδρασης φυτών, ανθρώπων και μηχανής, με απώτερο σκοπό την τεχνολογική επαύξηση ενός φυσιολογικού φυτού για την παροχή ψυχολογικής υποστήριξης και συντροφικότητας σε έναν αστροναύτη. Μολονότι διεπαφές φυτών-υπολογιστή έχουν παρουσιαστεί στη βιβλιογραφία, το προτεινόμενο πείραμα αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία και ανοίγει τον δρόμο για το μέλλον της επανδρωμένης διαστημικής στην Ελλάδα.

H συγκεκριμένη ιδέα έχει ως στόχο την καταπολέμηση του Συνδρόμου Ανεπαρκούς Αλληλεπίδρασης (Nature Deficit Disorder), το οποίο και αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν στο μέλλον οι αστροναύτες, συμμετέχοντας σε διαστημικές αποστολές μεγάλης διάρκειας.

Βασική υπόθεση πίσω από την πρόταση CYCLAMINA είναι η ιδέα ότι η τεχνολογική επαύξηση φυσιολογικών φυτών θα μπορούσε να ενισχύσει και να εμβαθύνει το δέσιμο μεταξύ αυτών και των αστροναυτών που θα τα φροντίζουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στον Άρη. Έτσι θα παρέχουν στο πλήρωμα μια σύνδεση με το φυσικό περιβάλλον της Γης μέσα από μια ενισχυμένη εμπειρία κηπουρικής και γεωργίας με τη διαμεσολάβηση υπολογιστή.

Εμπνευστής της ιδέας είναι ο υποψήφιος διδάκτορας της Μονάδας Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του ΕΜΠ Γιώργος Προφητηλίωτης, ενώ την επίβλεψη και την υλοποίηση του έχουν αναλάβει οι καθηγητές Κωστής Ουγκρίνης (αναπληρωτής καθηγητής Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων -TUC TIE Lab- Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης) και ο Θωμάς Μπαρτζάνας (αναπληρωτής καθηγητής, Εργαστήριο Γεωργικών Κατασκευών, τμήμα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών). Τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας είναι οι: Αυγουστίνος Πανταζίδης, Γιώργος Καλλέργης, Μαριάνθη Λιάπη, Μαρία Κοντογιάννη, Ελένη Διγαλάκη, Λάμπρος Βενέτης και Κώστας Αναστασάκης.

«Η ερευνητική μας ομάδα διερευνά τις δυνατότητες για την κατασκευή βιώσιμων συστημάτων παραγωγής τροφής στο διάστημα, προσπαθώντας να συνδυάσει τη γνώση, τις εμπειρίες και τη σχετική τεχνολογία με την παραγωγή τροφίμων και σε επίγειες εφαρμογές (δυσμενή περιβάλλοντα, αστική γεωργία)» δηλώνει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο αναπληρωτής καθηγητής Γεωργικών Κατασκευών, Τμήμα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θωμάς Μπαρτζάνας και συνεχίζει: «Πιστεύουμε πως με την ολοκλήρωση της αποστολής IGLUNA θα είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε καλύτερα όχι μόνο τις συνθήκες ανάπτυξης φυτών σε πολύ αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες (extreme environmental conditions) αλλά και τη θετική και αμφίδρομη αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπου και φυτού κάτι που μπορεί να ενισχύσει και να βελτιώσει την ψυχολογία των ατόμων που εργάζονται σε τέτοιες, περιβαλλοντικά, αντίξοες, συνθήκες».

Από την πλευρά του ο Αυγουστίνος Πανταζίδης, που συμμετέχει στην αποστολή ως ανάλογος αστροναύτης και στον οποίο θα δοκιμαστεί το όλο σύστημα, υπογραμμίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Είναι ιδιαίτερη τιμή για εμένα που έχω επιλεγεί από την ομάδα να συμμετέχω ως πειραματικό υποκείμενο στην συγκεκριμένη αποστολή. Αυτή η πρώτη συνεργασία των δύο πανεπιστημίων θα πρέπει να είναι το πρώτο βήμα για ακόμη μεγαλύτερα συνεργατικά εγχειρήματα που θα αφορούν τις επανδρωμένες διαστημικές αποστολές στο μέλλον με την συμμετοχή ακόμα περισσότερων ελληνικών εργαστηρίων».