Να μην αφήσουμε τον δράκο να νικήσει… | Το ειδεχθές προσωπείο της ενδοσχολικής βίας

Αξίζει Πολιτισμός
echaritygr
17 Φεβρουαρίου 2019
0
187
4 minutes read

«Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος,

πάει να πει ότι του μοιάζει. Και η πιθανή προέκταση του αξιώματος

είναι, να συνηθίσουμε τη φρίκη, να μας τρομάζει η ομορφιά…».

Μάνος Χατζιδάκις
Με αυτά τα λόγια ο Μάνος Χατζιδάκις σκιαγραφεί μία πραγματικότητα της εποχής του, που αντικατοπτρίζει τρομακτικά και τη
δική μας.

Ο ίδιος μας αφηγείται:

«Θα σας θυμίσω μια συνομιλία τότε, μέσα στη τάξη του σχολείου. Με πλησιάζει ένας ψηλός συμμαθητής, μ’ ένα δυσάρεστο έκζεμα στο δέρμα του προσώπου του, στραβή τη μύτη και ξεθωριασμένα τα μαλλιά του, ακατάστατα. Ήταν η πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς.

– Πως λέγεσαι, ρωτάει, ενώ πλάι του είχαν σταθεί αμίλητοι δυο άλλοι, δικοί του φίλοι.
– Βασίλης, του απαντώ.
– Και που μένεις, εκείνος εξακολουθεί.
– Πάνω στο λόφο, του λέω και τον κοιτώ
στα μάτια.

Εκείνος χαμογέλασε κι άφησε να φάνουν τα χαλασμένα δόντια του.

Μου λέει:

– Εγώ μένω στην απέναντι όχθη. Είσαι λοιπόν εχθρός.

Και μου δίνει μια στο κεφάλι με το χέρι του, που με πονάει ακόμα τώρα σαν το θυμηθώ. Τον κοιτάζω έτοιμος να κλάψω. Μα
συγκρατιέμαι. Αυτός σκάει στα γέλια και χάνεται. Προς το παρόν.

Γιατί θα τον ξαναδώ: Εισπράκτορα, εκπαιδευτή στο στρατό, τηλεγραφητή, κλητήρα στο υπουργείο, αστυνόμο, μουσικό στην ορχήστρα, παπά στην ενορία, συγκάτοικο στην πολυκατοικία, γιατρό σε κρατικό νοσοκομείο
και τέλος νεκροθάφτη, όταν πετύχει να με θάψει. H μορφή του τέρατος
είναι πολύχρωμη».1

1 Βλ. Μάνου Χατζιδάκι, Τα σχόλια του Τρίτου, Κυριακή, 30 Ιουλίου 1978, αντιγραφή

Αρης Δαβαράκης, εκδ. Εξάντας, Αθήνα 1961.

Επίσης, βλ. Ηλεκτρονική Πηγή:
Protagon.gr, 8 Ιανουαρίου 2010.

Πρόκειται για μία συλλογή των πεντάλεπτων «Σχολίων» του Μάνου Χατζιδάκι που ακούστηκαν στο Γ΄ Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας από τον Μάιο του 1978 μέχρι τον Απρίλιο του 1980. Τα εύστοχα αυτά σχόλια λειτουργούν ως μοναδικά ντοκουμέντα που αντικατοπτρίζουν τη σκέψη του
συνθέτη και παραμένουν πάντοτε επίκαιρα σε κάθε εποχή.

Εδώ και πολύ καιρό έχουν εισβάλλει στη ζωή μας και έχουν «κάνει κατάληψη», οι όροι: «ενδοσχολική βία» (“school violence”) και «εκφοβισμός» (“bullying”), φαινόμενα που συνδέονται με την εμφάνιση δυσκολιών στην ομαλή ανάπτυξη των παιδιών και έχουν συνέπειες σε θύτη και θύμα. Τούτη η αρρωστημένη κατάσταση –απόρροια της κρίσης αξιών που διανύουμε– εκφράζει την τοξικότητα που έχει εισχωρήσει σε
κάθε πτυχή της ζωής μας και απειλεί να δηλητηριάσει ότι πιο τρυφερό και αθώο.

Εύλογα, λοιπόν, τα ερωτήματα: «Ποιος δημιούργησε αυτές τις
συμπεριφορές; Ποιος κάκιωσε αυτά τα παιδιά; Ποιος τους είπε ότι ο κόσμος γυρνάει γύρω τους;».2

Αναμφισβήτητα η ανοχή και η αδιαφορία
μας, η έλλειψη αυτοκριτικής και η αίσθηση της αυτοδικαίωσης που πάντοτε αισθανόμαστε εις βάρος των άλλων, που είναι πάντοτε οι «ένοχοι». Και φυσικά η ίδια η εποχή που ορίζει και επιβάλλει τα δικά της ψευδή «πρότυπα». Ας μη λησμονούμε πως, «Κι ο εχθρός γεννιέται, δεν γίνεται. Μας παρακολουθεί απ’ το σχολείο, σαν ήμασταν παιδιά, κι επιζητεί τον εξαφανισμό μας».3

Αφουγκραζόμενη αυτή την ανάγκη, η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης, ως Ίδρυμα της καταλλαγής και του διαλόγου, αποφάσισε να υλοποιήσει μία σειρά ομιλιών με θέματα που ενδιαφέρουν γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές, έπειτα από πρωτοβουλία του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου Κολυμβαρίου και σε συνεργασία με το «Χαμόγελο του παιδιού», με σκοπό να διαλεχθεί με την τοπική κοινωνία για να αντιμετωπιστεί από κοινού το φλέγον αυτό ζήτημα που αφορά όλους και που επιμένει να βρίσκεται δραματικά στην επικαιρότητα.

Η έξοδος από το αδιέξοδο θα επιτευχθεί μονάχα μέσα από την αληθινή παιδεία, που αποτελεί τον μοναδικό δρόμο αντιμετώπισης κάθε μορφής βίας. Μια παιδεία που δεν θα στοχεύει απλώς στην παροχή στείρων γνώσεων, αλλά στην καλλιέργεια πνεύματος σεβασμού και αλληλεγγύης στη ψυχοσύνθεση των μαθητών, ώστε να προλαμβάνονται,
αλλά και να «θεραπεύονται» ανάλογα περιστατικά. Στην κατεύθυνση αυτή η ύπαρξη οράματος, μπορεί να λειτουργήσει μέσα στη ψυχή των παιδιών ως προστασία από κάθε κίνδυνο που επιβουλεύεται την παιδικότητά τους, αλλά και να δημιουργήσει τους πολίτες του αύριο.

Ας κάνουμε, λοιπόν, το χρέος μας, αποκαλύπτοντας με τόλμη το έγκλημα εις
βάρος των αθώων ψυχών. Να σπάσουμε τη σιωπή. Να μηδενίσουμε την ανοχή. Να μην αφήσουμε τον δράκο να νικήσει…

2. Αντιγόνης Μιχοπούλου, Ποιος δηλητηρίασε αυτά τα παιδιά;

Το Κουτί της Πανδώρας, 12/02/2019.

Ηλεκτρονική Πηγή: koutipandoras.gr

3. Όπως παραπάνω. Βλ. Μάνου Χατζιδάκι, Τα σχόλια του Τρίτου.

Δρ Μαρία Χατζηαποστόλου
Επιστημονική Συνεργάτις
Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης

Bio
Latest Posts

echaritygr

Η Οικογένεια του e-Charity.gr Portal, απέναντι στην λογική της απλής κριτικής και της ακατάσχετης αποποίησης ευθυνών ή της άκρατης φιλολογίας, αναλαμβάνει τις ευθύνες του μέλλοντος, ΣΗΜΕΡΑ. Για εμάς, εσάς, το ΑΥΡΙΟ των παιδιών μας. Με μεράκι, αγάπη στον συνάνθρωπό μας κι αφοσίωση στον στόχο μας, συναντιόμαστε από κάθε γειτονιά της Ελλάδας, με έναν σκοπό. Να κάνουμε το όραμά μας, ΠΡΑΞΗ. Την Αλληλεγγύη, ΖΩΗ.