Ο άλλος / ΑΡΧΕΙΟ Λέξεις

Είναι μέρες, πάνε μήνες, χρόνια τώρα που στον ύπνο μου δε βλέπω όνειρα. Και στ’ αλήθεια, το προτιμώ. Δε ξέρω τι σόι διαστροφή υποσυνειδήτου ή ασυνειδήτου με διακατέχει, αλλά τις περισσότερες των φορών, για να θυμάμαι ένα όνειρο, πάει να πει πως ήταν εφιάλτης. Έτσι μεταξύ ημικρανιών και διακοπτόμενου ανά 2 ώρες ύπνου, έχω πολύ χρόνο στο μεσοδιάστημα για ψυχολογικά, νοητικά bras de fer. Με το καλό και το κακό μου εγώ. Ακόμη και με εσένα.

3 Δεκεμβρίου. Δύο μέρες μετά τη παγκόσμια ημέρα του AIDS, μια μέρα μετά τη παγκόσμια ημέρα κατά της σκλαβιάς και ανήμερα της ημέρας των ανθρώπων με αναπηρία. Πήξαμε. Οι παγκόσμιες ημέρες τείνουν να γίνουν τόσες, όσες οι ονομαστικές. Δεν είναι μιζέρια της αυπνίας που με βασανίζει και ως παγκόσμιες ημέρες επαγρύπνισης, τις αποδέχομαι πλήρως και τις τιμώ. Όμως να, θυμάσαι εκείνο που κάπου, κάποτε είχαμε μάθει; “Ο νόμος δε θα χρειαζόταν, αν ο άνθρωπος από μόνος του δε παρανομούσε και δεν υπέπιπτε σε ηθικά σφάλματα.” Με την ευρύτερη έννοια. Όχι ηθικιστικά, δε με νοιάζει με ποιον κοιμήθηκες εχθές βράδυ. Με καίει όμως, αν χαιρετάς τον πακιστανό υπάλληλο στο βενζινάδικο ή τείνεις με το χέρι το 20αρικο, κλείνεις το παράθυρο και φεύγεις σκυθρωπός και αμίλητος.

Κάτι μέσα μου, φωνάζει, πως αυτές οι μέρες, υπάρχουν για να απαιτήσουν το αυτονόητο. Εκείνο που πλέον μόνο αυτονόητο δεν είναι και κατέληξε ζητούμενο. Αν στρέψεις το βλέμμα σου, ολόγυρα σου, θα δεις χρώμα, ομορφιά ή κατήφια (παρακμιακή ομορφιά θα σου πω), θα δεις λουλούδια, τσιμέντο, ζώα, κάθε λογής ποικιλία. Ακόμη και στο φαγητό σου θέλεις ποικιλία. Στην καθημερινότητα σου ποικιλία. Αλλιώς λες πως έπεσες σε ρουτίνα. Τελικά ποιο είναι το πρόβλημά μας; Γιατί αν το αναλύσεις στην αρχική του διάσταση, όλες οι παγκόσμιες ημέρες, απαιτούν το βασικό… σεβασμό. Τον σεβασμό στην ιδιαιτερότητα ή στο δικαίωμα του άλλου. Στην ιδιαιτερότητα της σεξουαλικής του προτίμησης, στην διαφορετικότητα του χρώματός του, του φύλου του, της ασθένειας με την οποία πορεύεται και σε αφυπνίζει πως αφορά και εσένα, της ελευθερίας του, του δικαιώματος αυθυπαρξίας και αυτοπροσδιορισμού του, του είδους του. Την ελευθερία που δε σου ζητάει χαριστικά. Αλλά τη δικαιούται! Γιατί μήπως εγώ ή εσύ, είμαστε αποδεκτοί από όλους; Όχι. Και αν ναι, κάτι στραβό γίνεται.

Στην εκκλησιαστική ηθική, υπήρχαν οι κατά Χριστόν σαλοί. Άνθρωποι δηλαδή, οι οποίοι υποδύονταν τους τρελούς, τους αντιδραστικούς, τους περιθωριοποιημένους, προκειμένου να ζήσουν από πρώτο χέρι, τις αρνητικές αντιδράσεις του κόσμου και τα παθήματα των ιδιαίτερων αδερφών τους. «Ιδιαίτερος». Πόσο ασυνάρτητη λέξη! Ποιος δεν είναι ιδιαίτερος από αυτή την άποψη; Ακόμη και τα δίδυμα, δε μπορούν να είναι απολύτως όμοια. Ακόμη και τα ίδια σου τα χέρια μεταξύ τους διαφέρουν. Αν με θεωρείς υπερβολική, προσπάθησε να ταΐσεις ένα αδέσποτο σκυλί σε πολυσύχναστο δρόμο, ή φίλεψε ένα κουλούρι σε εκείνον τον ζαλισμένο άστεγο που πέφτει το κεφάλι του στο τσιμέντο του πεζοδρομίου από τη μαστούρα. Ένα βλέμμα, ένα σχόλιο ή μορφασμός, θα σε επαναφέρουν στην εξαντλητική πραγματικότητα. Σε αυτή τη πραγματικότητα, που απαιτεί να αποδεικνύεις συνέχεια τη ταυτότητά σου. Το αν δηλαδή, είσαι ακόμη άνθρωπος. Και πίστεψέ με, μέσα στη πολύ βαβούρα της καθημερινότητας και στον βιοποριστικό προβληματισμό, θα κλοτσήσεις με το πόδι το χαλίκι στο πλακάκι και θα αναρωτηθείς αν αξίζει.

Και με τα χέρια στις τσέπες του παντελονιού σου και το πρόσωπο χωμένο στο κασκόλ, με το βλέμμα κάτω, θα αποφανθείς πως όχι, γιατί κουράστηκες… και θα θυμηθείς πως περιμέναμε Χριστούγεννα. Με τα πολλά λαμπάκια, τα στολίδια, τους πλαστικούς ΑγιοΒασίληδες και τα ηχογραφημένα κάλαντα ενός μεγαφώνου. Με τους πολυσύχναστους δρόμους και τα αδειανά μαγαζιά. Και κάτι μέσα σου θα σκιρτήσει, σε μια μνήμη των παιδικών σου χρόνων. Και τότε θα νοσταλγήσεις! Ίσως εκείνη την εποχή που όλα ήταν πιο ανέμελα! Μα πάνω από όλα, ήσουν άνθρωπος, χωρίς να το προσπαθείς. Δε θα σου ζητήσω να κάνεις μια καλή πράξη. Δε θα σε παροτρύνω να βοηθήσεις κανέναν! Προσπάθησε να κρατάς όμως στο μυαλό σου αυτό… Σεβάσου τα πάντα! Και κράτα στη καρδιά σου το αξίωμα “a horse, is a pig, is a dog, is a boy!”. Όλες οι ψυχές είναι ίδιες. Το περιτύλιγμα και η επιλογή του περιτυλίγματος αλλάζει. Και αν δεν είσαι μαζοχιστής, τότε πες μου, αν δεν αντέχεις να πονάς εσύ, πώς υποφέρεις να πονούν οι άλλοι; Πόσο δε, αν τον προκαλείς. Με τις πράξεις σου, την ανοχή ή την απάθειά σου. Γι αυτό, την επόμενη φορά, που θα συναντήσεις εκείνο, που ερεθίζει τον κακό σου εαυτό, θυμήσου «το άλογο είναι γουρούνι, είναι σκυλί, είναι αγορί, που είναι gay, που είναι λευκό και είναι έγχρωμο και είναι γυναίκα, που είναι ξένη, και είμαι εγώ, που είσαι εσύ.» Κι εγώ επιλέγω να σε αγαπώ! Και σε προτρέπω να κάνεις κι εσύ το ίδιο… Γιατί όλοι μας, χωρίς τους άλλους, θα ήμασταν μόνοι. Και δε θα είχε κανένα νόημα η διαφορετικότητά μας. Που λανθασμένα, θεωρούμε ανωτερότητα.

Τελικά πάντα δίπλα μου στέκει ένας άλλος. Και μου μιλάει για θέματα, που για κάποιο λόγο που δε μπορώ να καταλάβω με αφορούν. Όχι εμένα δηλαδή, καθεαυτό. Αλλά κάποιον άλλο. Μα και αν ο άλλος ήμουν εγώ; Κι αν εκείνος ήταν στη θέση μου κι εγώ στη δική του; Πολύ πιθανό, σε ένα κόσμο που παίζει πάντα με τον νόμο των πιθανοτήτων. Έπειτα εξαφανίζεται κε Γκολιάτκιν. Και με αφήνει να αγρυπνάω, μέσ τα τρυπάκια του μυαλού μου. Τίποτα δε μας ανήκει και μοναδικό χρέος μας, είναι να βοηθάμε. Και να αγαπάμε! Όλα τα άλλα χαλάλι σου και τα ρέστα δικά σου. Καλημέρα! Και αν ακούσεις πάλι αυτή τη φωνή, πέσ της θα τα πούμε αργότερα. Καλά μεταΧριστούγεννα σε όλους!