Γιατί εμπιστεύομαι πιο εύκολα τους ξένους, παρά τους γνωστούς μου;
Ο Carl Sandburg τόνιζε πως δεν πρέπει να εμπιστεύεσαι την κρίση των καλών φίλων…
Γιατί για κάποιους ανθρώπους είναι πιο εύκολο να εμπιστεύονται τους ”ξένους” και περαστικούς ανθρώπους της ζωής τους και όχι τους ”γνωστούς” και οικείους τους;
Νομίζω οι απαντήσεις ποικίλουν… και οι ανθρώπινες αντιδράσεις το ίδιο! Μια νέα έρευνα έδειξε ότι η εμπιστοσύνη μας απέναντι στους ξένους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ομοιότητά τους με άλλους ανθρώπους που είχαμε γνωρίσει στο παρελθόν μας.
Τα αποτελέσματά της μελέτης έδειξαν ότι μπορούμε να εμπιστευτούμε περισσότερο αγνώστους που μοιάζουν με άτομα στο παρελθόν μας και τα έχουμε κρίνει ως αξιόλογα και ηθικά. Αντίθετα, εκείνους που μοιάζουν με ανθρώπους που έχουμε κρίνει στο παρελθόν ως αναξιόπιστους, τείνουμε να τους εμπιστευόμαστε λιγότερο στη ζωή μας.
Η μελέτη αυτή εξηγεί ότι ο εγκέφαλος μας αναπτύσσει έναν μηχανισμό μάθησης στον οποίο οι ηθικές πληροφορίες που κωδικοποιούνται από εμπειρίες του παρελθόντος, καθοδηγούν τις μελλοντικές επιλογές μας. Η έρευνα αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει το πόσο εύκολα προσαρμόζεται ο εγκέφαλος μας στις εκάστοτε συνθήκες , καθώς αποδεικνύεται ότι οι ηθικές εκτιμήσεις για τους ξένους ανθρώπους, προέρχονται από προηγούμενες μαθησιακές εμπειρίες.
Ας βγούμε όμως από το περιεχόμενο των ερευνών και των εργαστηρίων που μπορεί εν μέρει να εξηγούν γιατί οικειοποιούμαστε ή εμπιστευόμαστε πιο εύκολα έναν ξένο και ας δούμε πως λειτουργούμε σε πραγματικό χρόνο στην αλληλεπίδραση μας με ένα μη οικείο άτομο.
Τι συμβαίνει και νιώθω πιο οικεία με ένα άτομο που μπορεί να βλέπω πρώτη φορά στη ζωή μου και μπορώ να μοιραστώ μαζί του σκέψεις, απόψεις και προβληματισμούς μου; η οικειότητα αυτή συνδέεται με την εμπιστοσύνη; Ή μήπως είναι διαφορετικό;
Σίγουρα, είναι άλλο να μιλώ σε κάποιον άγνωστο για ένα προσωπικό μου ζήτημα και άλλο να του εμπιστευτώ τον αριθμό της πιστωτικής μου κάρτας. Θα το έκανα τόσο εύκολα; Δεν χρειάζεται να συγχέουμε τους όρους της εμπιστοσύνης και της οικειότητας. Η εμπιστοσύνη ενέχει χρόνο, επεξεργασία και δουλειά. Είναι η επένδυση μας προς έναν ή περισσότερους ανθρώπους που θα γνωρίζουμε σημαντικό διάστημα στη ζωή μας. Έναν άνθρωπο που θα μας δώσει το σήμα για να μπορούμε να βασιστούμε και να στηριχθούμε πάνω του. Ένα άτομο που ξέρουμε ότι αν του αφήσουμε τους θησαυρούς μας δεν πρόκειται να τους κλέψει. Σίγουρα δεν θα αφήναμε έναν άγνωστο ξένο που θα γνωρίζαμε εκείνη τη στιγμή με τα πλούτη μας. Θα νιώθαμε οικειότητα να μοιραστούμε τους προβληματισμούς μας γιατί θα ξέραμε ότι αύριο δεν θα τον ξαναβλέπαμε και δεν θα μας ένοιαζε, θα νιώθαμε οικειότητα γιατί απλά θα θέλαμε κάπου να ”ακουμπήσουμε” το πρόβλημα μας γιατί θα θέλαμε κάποιος να μας ακούσει.
Όπως έδειξε και η παραπάνω έρευνα εμπιστευόμαστε την οικειότητα που έρχεται από τις κωδικοποιημένες εμπειρίες ηθικής και αξιοπιστίας του παρελθόντος μας. Είναι αυτό που πολλές φορές θα έχουμε πει όλοι: ” Νιώθω σαν να σε γνωρίζω καιρό!”.
Ίσως πάλι, η φυσιογνωμία του ατόμου που έχουμε απέναντι μας, να δημιουργεί το αίσθημα του μοιράσματος. Σίγουρα στην εικόνα και την παρουσία ενός ήρεμου και ευγενικού προσώπου, ο καθένας θα μπορούσε να είναι πιο ” ανοιχτός” και άνετος να μοιραστεί και να εμπιστευτεί τις απόψεις του. Αλλά εμπιστευόμαστε την οικειότητα που αισθανόμαστε και όχι την ύπαρξη, την υπόσταση του ανθρώπου που έχουμε απέναντι μας. Έναν άνθρωπο που θα έρθει να μας συναντήσει με την αλήθεια του και την αντικειμενικότητα του. Κανείς δεν πρόκειται να μας χαϊδέψει το αφτί. Η αλήθεια και ο αντικειμενικός τρόπος σκέψης του θα έρθει δίπλα στην δική μας αλήθεια. Πόση ειλικρίνεια υπάρχει όμως σε μια τέτοια συνάντηση και πόσο έτοιμος/η είμαι να ακούσω την αλήθεια ενός ανθρώπου που δεν με ξέρει καν. Δεν ξέρει ποιος είμαι και τι κάνω. Είμαι ξένος για αυτόν και αυτός ξένος σε μένα.
Μήπως πάλι αν πλησιάσω έναν άγνωστο για τα προβλήματα μου θα προστατεύσω τους αγαπημένους μου οικείους; Κάποιες φορές φαντάζει επιβαρυντικό να μοιράζομαι τα προβλήματα μου με τους οικείους μου γιατί δε θέλω να τους προσθέσω και άλλα. Είναι πιο εύκολο να πω το πρόβλημα μου σε ένα άτομο που θα μου είναι άγνωστο γιατί πολύ απλά δε θα με νοιάζει. Ακούγεται κάπως εγωιστικό αλλά μπορεί να συμβεί. Η στάση αυτή όμως προστατεύει αυτούς ή εμένα; Θα λέγαμε ότι όσο δεν μοιραζόμαστε με τους δικούς μας ανθρώπους τους προβληματισμούς μας και τις ανησυχίες μας τόσο απομακρυνόμαστε από αυτούς τους ίδιους. Πως θα πάρω βοήθεια αν δεν μοιραστώ με τους αγαπημένους μου το πρόβλημα μου.
Ας αναρωτηθώ αν ο άγνωστος που θα ακούσει το πρόβλημα μου θα είναι διατεθειμένος και έτοιμος να με βοηθήσει. Τις πιθανότητες υπάρχουν να με ακούσει με ουσιαστικό τρόπο για την δημιουργία μια βαθύτερης επαφής. Είναι ένα ρίσκο που χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας.
Eμπιστοσύνη- Οικειότητα. Αρετές και καταστάσεις που δεν πρέπει να τις συγχέουμε. Ας είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και ας μην φοβόμαστε να εμπιστευτούμε πρώτα απ όλα τον ίδιο μας τον εαυτό… Θέλει χρόνο και δουλειά η εμπιστοσύνη και δε χρειάζεται να την σπαταλάμε άλογα για στιγμές οικειότητας…
echaritygr
Latest posts by echaritygr (see all)
- Θέατρο Σοφούλη | «Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ’ έναν γλάρο να πετάει» - 18 Μαρτίου 2023
- BABY BOOM | 12ο event στο Hyatt Regency Thessaloniki στηρίζει Παιδικά Χωριά SOS - 18 Μαρτίου 2023
- Κινέζοι σκίουροι, ρίχνονται με τα μούτρα στη μάχη κατά των ναρκωτικών ουσιών - 12 Μαρτίου 2023
- Σεισμός 7,8 Ρίχτερ σε Τουρκία – Β. Συρία | Τουλάχιστον 1.500 νεκροί (ΕΙΚΟΝΕΣ) - 6 Φεβρουαρίου 2023
- Κλωνοποιημένες «σούπερ αγελάδες» στην Κίνα παράγουν υψηλή ποσότητα γάλακτος - 3 Φεβρουαρίου 2023